Pensioengat: Wat zijn de risico’s om er in te vallen en hoe kom je er weer uit?

11 mei 2015

Pensioengat-Wat-zijn-de-risico’s-200x200.jpgHet woord ‘pensioengat’ is op zich al angstaanjagend genoeg. Een mythisch ravijn waar onoplettende burgers op een donkere avond plotseling in kunnen verdwijnen. De werkelijkheid is minder bedreigend, maar niet veel fraaier: te weinig pensioen ten opzichte van het salaris tijdens het werkzame leven en/of te weinig geld om een bepaalde levensstandaard te handhaven. Een pensioengat kan op verschillende manieren ontstaan en om dit te voorkomen het is belangrijk om de eigen situatie regelmatig te controleren, vertelt Edward van Vierzen, als pensioenmanager verantwoordelijk voor pensioen van medewerkers van de NN Group.

Mogelijke oorzaken van een pensioengat:

  1. Wisselen van baan
  2. Scheiding
  3. Te weinig AOW-opbouw
  4. Verschuiving van eindloon naar middelloon bij oplopend salaris
  5. Overgang van een DB naar een DC pensioen
  6. Kortingen van pensioenfondsen door lage dekkingsgraad
  7. Lagere pensioenuitkering van aangekocht pensioen door lage rentestand en de langere levensverwachting.

Een toelichting:

1: Een nieuwe baan kan leiden tot een zogenoemde pensioenbreuk. De werknemer heeft de mogelijkheid om het opgebouwde pensioen over te hevelen naar de nieuwe pensioenuitvoerder, maar dat is lang niet altijd zaligmakend. De nieuwe werkgever hoeft namelijk geen gunstigere regeling aan te bieden. Zo kan iemand pensioen mislopen als een van de werkgevers niet of niet voldoende het pensioen indexeert, dat wil zeggen aanpast aan de inflatie.

2. Een scheiding kan tot een pensioentekort leiden, als de partij die tijdens het huwelijk het meest verdiende een evenredig deel van zijn pensioen moet afdragen aan zijn ex-partner, die minder of niets verdiende.

3. Een verblijf in het buitenland kan er toe leiden dat u minder AOW ontvangt. Ieder jaar dat u in het buitenland woont, wordt uw AOW met 2% gekort, behalve als u tijdelijk voor uw (Nederlandse) werkgever in het buitenland verblijft en een detacheringsverklaring bezit of als u vrijwillig de AOW bijdrage hebt betaald. Daarnaast loopt u het risico op onvoldoende pensioen als u meerdere jaren werkloos bent geweest. Dit komt doordat u tijdens de WW geen pensioen opbouwt.

4. De meeste pensioenregelingen zijn inmiddels gebaseerd op het gemiddelde salaris dat iemand in de loop van zijn carrière heeft verdiend: de middelloonregeling. De overgang van eindloon (waarbij het laatst verdiende loon het uitgangspunt vormde voor het pensioen) naar middelloon vond in de afgelopen 10 jaar plaats en kan tot een tekort leiden als het salaris daarna nog is gestegen.

5. Daarnaast is er ook een verschuiving gaande tussen een gegarandeerd pensioen (de zogenoemde DB - Defined Benefit - regeling) en een pensioen waarbij de werkgever wel een vaststaande premie betaalt, maar niet garant staat voor de einduitkering – de DC (Defined Contribution). De werknemer loopt dan zelf de risico’s die aan pensioenopbouw zijn verbonden, zoals het beleggingsrisico en het risico op een lagere uitkering door een lage rente en de toegenomen levensverwachting.

6. In de afgelopen paar jaar moesten verscheidene pensioenfondsen hun pensioenuitkeringen verlagen door de lage rentestand en doordat de rendementen op de beleggingen van de fondsen veel lager uitkwamen dan verwacht. Dat kan bij tegenvallende opbrengsten, en de huidige lage rente, opnieuw gebeuren.

7. Als de pensioenleeftijd nadert, kan de rente mogelijk ook voor een nare verrassing zorgen. Met de opbrengst van belegd of gespaard geld, bijvoorbeeld in een DC-regeling, kan een lijfrente of pensioenuitkering worden aangekocht. De uitkering is afhankelijk van de rentestand. Is de rente laag, dan kan met hetzelfde opgebouwde pensioenkapitaal een lagere pensioenuitkering worden ingekocht dan bij een hogere rentestand. De rente bepaalt dus voor een deel hoeveel geld u per maand krijgt.

‘Verdiep je regelmatig in je pensioen’

De meeste mensen weten niet precies hoeveel pensioen zij straks krijgen. Bijkomend probleem is dat dit ook lang niet altijd ver van tevoren duidelijk. Juist daarom moeten mensen zich regelmatig in hun pensioensituatie verdiepen, benadrukt Van Vierzen. ,,De overgang naar een middelloonregeling, een DC-pensioen: het zijn ingrijpende veranderingen waarbij je ook nog eens afhankelijk bent van de rente en de inflatie. Door regelmatig zelf je situatie te checken krijg je de kans je voor te bereiden.’’

Op de site mijnpensioenoverzicht.nl kan iedereen die in het bezit is van een DigiD-code een overzicht van de opgebouwde AOW en het pensioen via de werkgever zien.

Een volgende stap is om te bepalen hoeveel pensioen je na de pensionering nodig hebt. Van Vierzen: ,,Het gangbare idee is dat je genoeg hebt aan 70 procent van je inkomen tijdens je werkzame leven. Maar dat is niet voor iedereen voldoende: door de middelloonregeling is 70 procent voor sommigen niet meer dan 40 procent van het laatstverdiende loon.’’

Daarnaast denken mensen geregeld dat ze na hun pensionering maar 20 procent belasting hoeven te betalen. Dat geldt alleen voor het gedeelte van het inkomens tot 33.000 euro. Daarboven gelden weer de tarieven van 42 en 52 procent.

Checken en eventueel repareren

,,Denk dus niet: het komt allemaal wel goed’’, waarschuwt Van Vierzen. Door regelmatig het pensioen te checken krijgt iedereen de mogelijkheid een eventueel pensioentekort te signaleren en waar mogelijk aan te vullen. Dat kan onder meer door zelf te sparen of te beleggen of bijvoorbeeld de hypotheek af te lossen. Langer doorwerken is ook een manier om pensioen te repareren. Onderzoek door FitVermogen.nl toont echter aan dat maar weinig mensen bereid zijn om dit te doen, zelfs als daarvoor wel de mogelijkheid bestaat.


Disclaimer:
De informatie in dit document is uitsluitend opgesteld ter informatie en is geen aanbod noch een uitnodiging om effecten of een beleggingsinstrument te kopen of verkopen of om deel te nemen in een handelsstrategie. Beleggers zouden zelf advies moeten vragen indien ze twijfelen over de geschiktheid van een belegging. Hoewel de inhoud van dit document met de meeste zorg is samengesteld en gebaseerd is op betrouwbare informatiebronnen, wordt er geen enkele uitdrukkelijke of impliciete garantie of verklaring gegeven omtrent de juistheid of volledigheid van de informatie. De informatie en mogelijke aanbevelingen in dit document kunnen zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd. NNIP Asset Management B.V., noch enig andere vennootschap of onderdeel dat behoort tot de NN Group dan wel de ING Groep, noch een van haar functionarissen, haar directeuren of werknemers aanvaarden enige aansprakelijkheid of verantwoordelijkheid met betrekking tot de hierin opgenomen informatie of mogelijke aanbevelingen. Het is niet toegestaan dit document te vermenigvuldigen, door te sturen, te distribueren, te verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, zonder de voorafgaande uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Op deze disclaimer is Nederlands recht van toepassing.

terug naar het overzicht

Wanneer beleggen?


  • Heeft u een vermogen of klein bedrag per maand beschikbaar en wilt u dit laten groeien? Dan kan beleggen iets voor u zijn. Bij FitVermogen.nl kan het al vanaf € 25,- en tegen lage kosten.

    Start de video